Met een goede taalontwikkeling heeft een kind betere kansen. Als het Nederlands niet de moedertaal van een kind is, is het soms lastig voor de ouders om ze die Nederlandse taalontwikkeling mee te geven. De vrijwillige kindertaalcoach biedt jonge kinderen intensieve taalbegeleiding in het Nederlands. Bijvoorbeeld door taalspelletjes te doen, voor te lezen en samen met het kind met speelgoed te spelen. Dit vergroot de ontwikkelingskansen én de kans op een goede schoolloopbaan van het kind.
Extra taalstimulering vanaf 1,5 jaar
Het programma Kindertaalcoach is in Winterswijk al meer dan tien jaar een mooie toevoeging gebleken binnen de voor- en vroegschoolse educatie (VVE). Dit goede voorbeeld heeft ervoor gezorgd dat sinds 2021 de gemeenten Aalten en Bronckhorst ook gestart zijn met deze ondersteuning. Yunio wil met Kindertaalcoach de grote groep niet-Nederlandse kinderen met een taalachterstand binnen de gemeente bereiken. Vaak wordt op het consultatiebureau al voordat een kind twee jaar is, geconstateerd dat thuis niet of nauwelijks Nederlands wordt gesproken en dat extra taalstimulering nodig is.
Het jaar 2022
In 2022 was het mogelijk om elkaar weer fysiek te ontmoeten, om ‘als vanouds’ weer te verbinden. Gedurende het jaar werd het mogelijk om samen te komen in groepsverband en waren er weer activiteiten voor vrijwilligers georganiseerd zoals terugkombijeenkomsten, themabijeenkomsten, de zomerdag en de kerstbrunch.
In het najaar waren er maar liefst twee themabijeenkomsten voor de vrijwilligers, dit werd heel enthousiast ontvangen. In mei was er een zomerdag waarbij de vrijwilligers konden deelnemen aan creatieve workshops. Het thema van de Week van de Opvoeding was dit jaar ‘Durf te delen…’ Vrijwilligers en gezinnen ontvingen die week een boekje van de Family Factory vol TopTips, om elkaar te inspireren of om van elkaar te leren.
Op de Dag van de Vrijwilliger werd de waardering en dank uitgesproken naar de vrijwilligers in de vorm van een warm gedicht op een mooie kaart. Na twee jaar heeft er weer, zoals we dat voor het coronatijdperk gewend waren, een kerstbrunch plaatsgevonden.
De praktijk
De vrijwilligers zijn de drijvende kracht achter het Kindertaalcoachproject. Vrijwel alle vrijwilligers zijn zelf ouder en/of hebben beroepsmatig ervaring met de opvoeding en taalontwikkeling van kinderen. Aan het begin van 2022 waren er 9 vrijwilligers actief als Kindertaalcoach. Er kwamen vrijwilligers bij maar we namen ook afscheid van een aantal mensen, waardoor er aan het eind van het jaar 15 Kindertaalcoaches actief waren. Met 12 gezinnen vonden activiteiten plaats.
Impact van corona
Het afgelopen jaar begon met een nieuwe lockdown als gevolg van het coronavirus. De kennis en ervaring die in de afgelopen twee jaar is opgedaan, in combinatie met maatschappelijke verschuivingen, hebben ervoor gezorgd dat vrijwilligers weer vol vertrouwen op huisbezoek durfden. Het blijven ondersteunen van gezinnen, ook al vroeg het de nodige aanpassingen, is heel belangrijk gebleken.
Door het coronavirus is duidelijk geworden dat het programma flexibel kan zijn en maatwerk kan blijven leveren. Erg waardevol is ook de wetenschap dat het onderhouden van contact, ook op afstand en met of zonder digitale ondersteuning, heel krachtig is.
Samenwerking
De coördinator begeleidt de gezinnen en de vrijwilligers en stemt af met de jeugdverpleegkundige en de VVE-leiding op de peuterspeelzalen. Op deze manier zijn gezinnen bij iedereen goed in beeld en krijgen kinderen passende ondersteuning. Kindertaalcoach krijgt steeds meer bekendheid bij basisscholen.
Samen met de bibliotheek werkt Kindertaalcoach mee aan het project ‘Samen leer je meer’. Daltonschool de Vlier is hiermee gestart en heeft hiervoor een Tel mee met Taal-subsidie ontvangen. Het doel van het project is het versterken van het thuismilieu en van educatief partnerschap. Samen met ouders, jonge kinderen (groep 1, 2 en 3), school en bibliotheek wordt gewerkt aan een breed aanbod van prentenboeken, leesboeken, digitale boeken, leerboeken, apps en chromebooks. Het project richt zich op taal en digitale vaardigheid, maar ook op het bevorderen en verrijken van een educatief thuismilieu waar aandacht is voor taal, rekenen en digitale vaardigheden. Door de taal en de lees- en leercultuur te verbinden met de digitale mogelijkheden krijgen kinderen en ouders meer kansen.
Inmiddels heeft ook OBS de Schakel een Tel mee met Taal-subsidie ontvangen. Het project heeft dezelfde doelen als de Vlier, het aanbod voor ouders en leerlingen wordt aangepast aan de wensen en behoeften van deze school. De wijze van inzet van Kindertaalcoach is wel gelijk.
De coördinator
De coördinator begeleidt het proces tussen de gezinnen en de vrijwilligers. Zij maakt kennis met nieuwe gezinnen en zoekt een passende vrijwilliger. Nadat vrijwilliger en gezin met elkaar in contact zijn gebracht houdt zij contact met de vrijwilliger over de voortgang. Zij heeft een coachende rol naar de vrijwilliger en wanneer dingen moeizaam verlopen onderneemt de coördinator actie. Te denken valt aan gezinnen die regelmatig afzeggen of vergeten dat de vrijwilliger komt, maar ook aan gezinnen waar zorgen ontstaan over de ontwikkeling van de kinderen. In dat laatste geval neemt de coördinator eerst contact op met het gezin om de zorg te bespreken en toestemming te vragen om de zorg te delen met de jeugdverpleegkundige en de peuter- of kinderopvang.
Vooruitblik 2023
Er komt een derde coördinator bij voor de gemeente Bronckhorst. De ervaring leert dat het goed werkt wanneer een coördinator zowel Kindertaalcoach als Home-Start begeleidt binnen een gemeente. De doelgroep en het netwerk hebben een sterk verband met elkaar, wat de effectiviteit van de werkzaamheden vergroot.
Kindertaalcoach wil in de regio aanwezig zijn en kennis delen om zoveel mogelijk kinderen betere kansen te geven op een goede ontwikkeling.
Kindertaalcoach in de gemeente Bronckhorst
Terugblik 2022
Bij de start van het project Kindertaalcoach was er bijna direct een mooie grote groep nieuwe vrijwilligers. De PR-campagne wierp zijn vruchten af. Deze goede start is ook tekenend voor de verdere voortgang in de gemeente Bronckhorst. Nieuwe gezinnen werden voorgesteld en de instroom van nieuwe vrijwilligers bleef op stoom. Even kende de instroom van nieuwe gezinnen na de ‘coronarem’ een kleine dip. Maar met een kleine kick-start kwam Kindertaalcoach in het laatste trimester van 2022 weer goed in beeld bij zorgverwijzers.
Vooruitblik 2023
In het nieuwe jaar wil Kindertaalcoach de verbinding met peuterspeelzalen en de kinderopvangcentra meer aandacht geven. Een ander doel is om waar mogelijk aan te sluiten bij ouderbijeenkomsten om het project Kindertaalcoach nog beter te belichten.