Sociaal raadsliedenwerk Berkelland
Sociaal raadslieden richten zich vooral op inwoners, die zich in deze complexe samenleving moeilijk staande weten te houden en (tijdelijk) niet of onvoldoende over de vereiste sociaaljuridische competenties beschikken. Zij worden veelal geconfronteerd met problematiek op meerdere leefgebieden waaronder de sociale zekerheid, belastingen en toeslagen, arbeidsrecht en personen- en familierecht. Het sociaal raadsliedenwerk is een basisvoorziening en hierdoor laagdrempelig voor burgers en netwerkpartners.
Het SRW in Berkelland
In de gemeente Berkelland werkt het sociaal raadsliedenwerk voornamelijk in de dorpen Eibergen en Neede. Het SRW werkt hier alleen op basis van verwijzing door (keten)partners. Verwijzingen vinden meestal plaats door professionals zoals de medewerkers van het Voormekaarteam, woningcorporatie ProWonen, ambulante ondersteuners en de Stadsbank Oost Nederland. Ook wordt het SRW regelmatig geconsulteerd door de verwijzers. Het SRW is toegetreden tot het platform financieel gezond Berkelland en heeft dit jaar tijdens meerdere bijeenkomsten zijn inbreng geleverd.
Rol en positie
Sinds de opkomst van wijk- en buurtteams worden sociaal werkers meer dan voorheen geconfronteerd met financieel-juridische problemen van inwoners. Door onze directe fysieke aanwezigheid bij het gebiedsteam hoeft de gebiedsteammedewerker alleen te signaleren en eventueel toe te leiden of te verwijzen naar het sociaal raadsliedenwerk. Het sociaal raadsliedenwerk is ook fysiek aanwezig bij de Voormekaarteams in Neede en Eibergen, zodat we goed kunnen schakelen en samenwerken. De sociaal raadslieden verhouden zich tot de generalisten in de Voormekaarteams als de deskundigen op sociaaljuridisch terrein.
Top 3 problemen
1. Juridische kwesties
Dit betreft veelal bezwaar- en beroepszaken. Bezwaar tegen beëindiging uitkering of beschikking toeslagen, en beroep tegen afwijzing kwijtschelding gemeentelijke belastingen. Ook zijn er vragen rondom echtscheiding. Het SRW ondersteunt dan bij de financiële vragen, bijvoorbeeld rond inkomen, toeslagen, inkomstenbelasting, koopwoning/huurwoning en alimentatie. Voor het juridische proces verwijzen we door naar mediation of de advocatuur. Verder zijn er vragen over de beslagvrije voet. Er ligt dan beslag op het inkomen van inwoners of de toeslagen worden verrekend. Hierdoor komen mensen onder het bestaansminimum. Door de beslagvrije voet aan te passen kunnen zij hun vaste lasten weer betalen en zelf in hun levensonderhoud voorzien.
2. Consumentenzaken
Hierbij gaat het om vragen over schulden en betalingsregelingen. Maar ook om vragen over het verbintenissenrecht. Denk aan het sluiten van overeenkomsten en de vraag welke rechten en plichten hierbij horen.
3. Belastingen en toeslagen
Dit zijn vragen over de inkomstenbelasting, waaronder het aanvragen en wijzigen van een voorlopige aanslag of het aanvragen van kwijtschelding en/of een betalingsregeling voor aanslagen inkomstenbelasting. Ook bezwaar- en beroepsprocedures voor afwijzing van kwijtschelding of een betalingsregeling vallen hieronder. Daarnaast gaat het om vragen over toeslagen, waarbij de inwoner vastloopt in het aanvragen en wijzingen van toeslagen als de gezinssituatie of het inkomen wijzigt.
Complexiteit
Bij de start van de trajecten waren de meeste trajecten complex, dat wil zeggen: er waren vragen op meerdere probleemgebieden. Problemen hangen vaak met elkaar samen. Als een uitkering niet start of wordt stopgezet, kan dat bijvoorbeeld schulden opleveren. Of een life-event zoals echtscheiding en ontslag heeft invloed op meerdere leefgebieden, waaronder het inkomen en wonen. In de gemeente Berkelland bieden we veelal ondersteuning aan mensen met complexe problematiek gedurende een langere termijn.
Werken in de keten
Het sociaal raadsliedenwerk werkt voornamelijk in een keten van dienstverlening. Zo zijn er korte lijnen met de volgende instanties: de Voormekaarteams, de Stadsbank, ProWonen, het UWV en de sociale advocatuur. In 2019 zijn de contacten verstevigd met VoorZorg Yunio en het UWV.