SRW Oude IJsselstreek
Dat het leven voor een doorsnee inwoner anno 2018 in onze complexe samenleving ingewikkeld is, is ons allen bekend. Dat het voor de kwetsbare inwoner van Oude IJsselstreek regelmatig helemaal niet meer te overzien is, hebben we als sociaal raadslieden wederom ervaren.
Kop toevoegen
We hebben in totaal 225 trajecten gedraaid en 197 korte vragen beantwoord.
De Top 4 van de trajecten is:
- Geld en schulden ( 30 %)
- Juridische kwesties ( 14 %)
- Sociale zekerheid ( 14 %)
- Personen en familierecht ( 12 %)
De Top 3 van de korte contacten is:
- Geld en schulden ( 34 %)
- Personen en familierecht ( 28 %)
- Belasting ( 14 %)
Bijzonderheden
Landelijke ontwikkelingen vertalen zich naar de leefomstandigheden van de inwoners in de Oude IJsselstreek. We zagen meer complexe casussen, zoals onderstaande klantreis illustreert.
Voorbeeld van een klantreis
Wie is de cliënt?
Leeftijdscategorie: 45-50 jaar
Gezinssituatie: alleenstaand/gescheiden
Inkomen: WIA en een aanvullende PW-uitkering
Hoe is de cliënt binnen gekomen?
Op verwijzing van Werk en Inkomen.
Met welke vraag komt de cliënt binnen?
De zorgtoeslag wordt verrekend, wat moet ik doen?
Achtergrondsituatie - Situatieschets
Cliënt werkte en had een bruto-inkomen van €2.700,-. Ze raakte ziek en kwam in de ziektewet van het UWV. De hoogte van de ZW was € 1.768,- netto per maand inclusief vakantiegeld. In oktober is de WIA toegekend. De WIA-uitkering viel veel lager uit dan gedacht. De hoogte van de WIA kwam uit op €425,- netto. Toeslag op de WIA is aangevraagd en cliënt moest aanvullende bijstand aanvragen. Ondertussen moest cliënt ook toeslagen 2017 terugbetalen. De zorgtoeslag werd al verrekend.
Vraagstukken die tijdens het traject naar voren komen
- Ondersteuning bij aanvraag PW
- Hulp bij verzoek beslagvrije voet voor de zorgtoeslag
- Persoonlijke betalingsregeling aanvragen of de standaardbetalingsregeling vanwege stukje spaargeld
- Toetsingsinkomen 2018/2019 aanpassen
- Gemeentelijke voorzieningen nalopen: meedoenregeling, kwijtschelding gemeentelijke belastingen, bijzondere bijstand
- Dubbele loonheffingskorting PW en WIA
Welke acties zijn ondernomen?
- Verzoek beslagvrije voet voor de zorgtoeslag bij de Belastingdienst ingediend.
- Mogelijkheden voor persoonlijke betalingsregeling of de reguliere betalingsregeling voor de toeslagen uitgezocht en cliënt hierover geadviseerd.
- Toetsingsinkomen 2018 berekend en aangepast en een schatting gemaakt voor 2019.
- Gemeentelijke voorzieningen aangevraagd.
- Ondersteuning geboden tijdens de aanvraag PW: voorschot, inhouding vakantiegeld, dubbele toepassing loonheffingskorting.
- Cliënt doorverwezen naar maatschappelijk werk/wijkteam voor stukje verwerking van de situatie.
Wat heeft het SRW bereikt?
- Voorkoming van achterstanden in de vaste lasten en verdere schulden door stabilisatie van inkomen.
- Voorkoming verdere sociale isolatie door gebruik te maken van de (gemeentelijke) voorzieningen.
- Voorkoming van verlies van grip op haar situatie/leven.
- Voorkoming van voortduren chronische stress, doordat SRW op tijd in beeld kwam en het relatief in korte tijd is opgelost.
- In een toekomstige soortgelijke situatie (in mindere mate) kan cliënt een beroep doen op ondersteunende instanties. Doordat de zelfredzaamheid en eigen kracht vergroot is kan cliënt eerst zelf handelen.
Spreekuren hulp bij aangifte
In samenwerking met bibliotheek De Achterhoekse Poort hebben er een tweetal spreekuren in de bibliotheek te Ulft plaatsgevonden. Inwoners kregen ondersteuning bij het zelfstandig doen van digitale belastingaangifte.
Laborijn
Veel inwoners hebben hulp en ondersteuning bij ons gezocht omdat ze verstrikt raakten in de regels van Laborijn met betrekking tot het krijgen en behouden van een minimuminkomen en de taaleis. Op casusniveau namen we een bemiddelende rol op ons, waarbij we in overleg met cliënt en consulent tot een oplossing probeerden te komen. De werkwijze is voor de cliënt niet te begrijpen. De benaderwijze van Laborijn is systeemgericht en niet mensgericht. Als we er in bepaalde gevallen niet uit kwamen, verwezen we naar gespecialiseerde sociale zekerheidsadvocaten. Helaas heeft dit vaker moeten gebeuren dan ons en onze cliënten lief is.
Op (overstijgend) beleidsniveau hebben we onze signalen kenbaar gemaakt in het regulier kwartaaloverleg met de gemeente. Daarna heeft overleg met beleidsambtenaren en de bestuurder van Laborijn plaatsgevonden. Resultaat hiervan is dat er nu een driemaandelijks overleg is van de sociaal raadslieden Oude IJsselstreek en Aalten met de juridisch beslisser en teammanager van Laborijn. Dit overleg wordt als constructief en informatief ervaren. De lijntjes zijn kort geworden. Naar onze visie zou de methodiek van‘de omgekeerde toets’, zoals deze landelijk wordt ontwikkeld en uitgezet, verbeteringen geven.
WMO bezwaar en beroep
Het SRW Sensire is verzocht de taken bezwaar en beroep WMO in het kader van onafhankelijke cliëntondersteuning te gaan uitvoeren vanaf 2018. Die opdracht hebben we aangenomen, zonder dat ons extra uren en/of middelen ter beschikking zijn gesteld. Onafhankelijke cliëntondersteuning past bij onze visie op preventie. Onze uitgangspunten hierbij zijn:
- De cliënt houdt de regie en is zelfredzaam om zijn eigen procedure te voeren.
- Het SRW stelt de bezwaar- en beroepstermijnen veilig.
- Het SRW verzoekt de gemeente om een heroverwegingsgesprek ter voorkoming van een juridische bezwaar- en beroepsprocedure en begeleidt de cliënten ter voorbereiding van een heroverwegingsgesprek (verzamelen van juiste argumenten, wijzen op eigen aandeel en gedrag, helpen opstellen juiste brieven, optreden als intermediair en meegaan naar de gesprekken).
- Het SRW helpt bij het opstellen van het bezwaar- en beroepsschrift.
- Het SRW gaat indien nodig mee naar de hoorzitting ter ondersteuning van de cliënt.
We ondersteunen maar nemen niet de zaak over zoals bij een advocaat of WMO-jurist gebruikelijk is. We gaan geen beroepszaken voeren bij de Rechtbank. We gaan niet op de stoel zitten van de advocaat/WMO-jurist. In voorkomende gevallen verwijzen we door.
Vanaf juni 2018 tot eind van het jaar heeft het SRW 12 korte contacten WMO en 9 trajecten WMO bezwaar- en beroepszaken gedaan.
De zaken werden als volgt opgelost:
Geen van de korte contacten hebben geleid tot het inzetten van bezwaar of beroep, oftewel bezwaar en beroep werd voorkomen.
Voorbeeld van een klantreis WMO
Wie is de cliënt?
Leeftijdscategorie: 50-60 jaar, Man
Gezinssituatie: gehuwd
Inkomen: volledige WIA en kleine AO-uitkering van pensioenfonds
Partner heeft geen inkomen.
Hoe is de cliënt binnen gekomen?
Na het lezen van bijsluiter bij de beslissing WMO-voorziening.
Met welke vraag komt de cliënt binnen?
Ik wil bezwaar aantekenen, ik ben het niet eens met het besluit, moet ik naar advocaat?
Achtergrondsituatie - Situatieschets
Cliënt heeft tot ongeveer tien jaar geleden in de bouw gewerkt, met plezier in de buitenlucht. Zijn rug en nek zijn versleten, er zijn hernia’s en hij heeft veel pijn. Hij heeft verschillende rugoperaties gehad. Voor de pijnbestrijding is er een zogenaamde neuro stimulator in zijn onderrug geplaatst. Dit is kwetsbaar, hij moet voorzichtig zijn en valpartijen voorkomen. Hij heeft zeven jaar geleden een 4 wiel scootmobiel aangeschaft met een PGB. Deze is aan vervanging toe. Vanwege zijn inkomensachteruitgang en de onderhoudskosten wil hij een zorg in natura. Er wordt hem door de gemeente een driewieler i.p.v. een vierwieler aangeboden. De aanvraag loopt nu een jaar en levert zeer veel stress op, waardoor zijn gezondheid is verslechterd en ook zijn omgeving eronder lijdt. Client kent de wethouder persoonlijk en wil met hem in gesprek. Wethouder stemde in met gesprek.
Vraagstukken die tijdens het traject naar voren komen
- Informatie over de bezwaarprocedure
- Keuze voor de te bewandelen route van bezwaar
- Is het bestuursrecht het geëigende middel om te komen tot oplossing van dit probleem?
- Ondersteuning bij het aantekenen van het bezwaar
- Ondersteuning van de cliënt in gesprek met de gemeente.
Welke acties zijn ondernomen?
- Cliënt geholpen bij het opstellen van het voorlopig bezwaarschrift.
- Verzoek gedaan bij gemeente voor een gezamenlijk gesprek ten einde tot een vergelijk te komen.
- Na afwijzing van verzoek tot gezamenlijk gesprek (omdat cliënt reeds gesprek met wethouder had gevoerd), gepoogd om helderheid te krijgen over bestuursrechtelijke termijnen en noodzakelijkheid om het bestuursrechtelijke traject te moeten volgen.
- Cliënt geholpen met opstellen van de aanvullende gronden en verzoek tot mediation.
- Client ondersteund bij de hoorzitting van de bezwaarcommissie.
- Voor cliënt de kosten van rechtshulp in kaart gebracht.
- Zijn gehele financiële situatie doorgenomen en geattendeerd op besparingen.
Wat heeft het SRW bereikt?
- Dat cliënt grip op situatie/leven heeft en het gevoel gehoord te worden.
- Dat cliënt niet verder afglijdt in psychische nood en afreist naar gemeente om ambtenaren van het werk af te houden en verhaal te doen (halen).
- Dat hij de stress rondom de scootmobiel kan verdragen. Door hem regelmatig kort te spreken, werd hij gerustgesteld.
- Dat zijn verhaal in de pers en landelijke media komt.
- Dat inzet van een advocaat met bijhorende juridische en maatschappelijke kosten niet nodig is.
- In een toekomstige soortgelijke situatie (in mindere mate) kan cliënt een beroep doen op juridische ondersteunende instanties. Doordat de zelfredzaamheid en eigen kracht vergroot is kan cliënt eerst zelf handelen. Hij heeft een zekere reflectie ten aanzien van het eigen gedrag ontwikkeld.